Κορωνοϊός, ο άγνωστος

Νέα έρευνα έδειξε διακόσιες μεταλλάξεις του, αλλά οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι κατά πόσο έχει γίνει πιο φονικός ή πιο μεταδοτικός

Συνεχίζει να μπερδεύει, ίσως και να εκπλήσσει τους επιστήμονες ο γρίφος της προέλευσης και της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού. Τα νέα στοιχεία που αναδεικνύει η επιστημονική έρευνα διαφοροποιούν για άλλη μια φορά τα μέχρι τώρα δεδομένα. Τελευταία μελέτη από τη Βρετανία ήρθε να ρίξει περισσότερο φως στην προσπάθεια των επιστημόνων να αποκρυπτογραφήσουν το «φαινόμενο» με το οποίο βρίσκονται αντιμέτωποι εδώ και μερικούς μήνες.

Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι ο ιός έχει υποστεί σχεδόν διακόσιες μικρές μεταλλάξεις μέχρι σήμερα, με όλες να έλκουν την «καταγωγή» τους από έναν κοινό «πρόγονο». Αυτός φέρεται να εμφανίστηκε στο διάστημα Οκτωβρίου - Δεκεμβρίου 2019, οπότε και πέρασε από το ζώο - ξενιστή στον άνθρωπο αρχίζοντας το δαιδαλώδες «μοτίβο» της εξάπλωσής του.

Ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο που ανέδειξε η μελέτη της ερευνητικής ομάδας του καθηγητή Φρανσουά Μπαλού του Ινστιτούτου Γενετικής του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (UCL) είναι ότι ο κορωνοϊός δεν κυκλοφορούσε για πολύ καιρό μεταξύ των ανθρώπων προτού ανιχνευθεί στη Ουχάν της Κίνας τον περασμένο Δεκέμβριο. Επίσης, στις περισσότερες χώρες δεν υπήρξε ο αποκαλούμενος «ασθενής μηδέν», αλλά πολλοί «ασθενείς μηδέν», με διαφορετική γεωγραφική και χρονική προέλευση ο καθένας. Με άλλα λόγια, ο ιός δεν «μπήκε» σε μια χώρα από έναν και μόνο άνθρωπο που προερχόταν από έναν συγκεκριμένο προορισμό σε μια δεδομένη χρονική στιγμή, αλλά ενδεχομένως από πολλούς άλλους σε διαφορετικές χρονικές φάσεις. Υπενθυμίζεται ότι περισσότεροι από 3,68 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν μολυνθεί μέχρι στιγμής από τον SARS-CoV-2 και 256.000 έχουν πεθάνει. Από το ξέσπασμα του επιδημικού κύματος στην Ουχάν τον περασμένο Δεκέμβριο, κρούσματα του ιού έχουν καταγραφεί σε περισσότερες από 210 χώρες.

"Παραλλαγές"

Η μελέτη του UCL, που δημοσιεύθηκε χθες στην επιθεώρηση «Infection, GeneticsandEvolution», επιβεβαιώνει ότι ο ιός εμφανίστηκε στο τέλος του 2019 πριν διαδοθεί με μεγάλη ταχύτητα στον κόσμο. Ωστόσο, οι επιστήμονες δεν κατόρθωσαν να εντοπίσουν τον ακριβή τρόπο ή τον τόπο απ' όπου άρχισε η εξάπλωσή του. Η ομάδα του Μπαλού χαρτογράφησε τα γονιδιώματα 7.500 δειγμάτων του ιού που προέρχονταν από ασθενείς σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων ενισχύουν τα αποδεικτικά στοιχεία βάσει των οποίων όλες οι «παραλλαγές» του SARS-CoV-2 μοιράζονται έναν κοινό πρόγονο ο οποίος υπολογίζεται ότι εμφανίστηκε μεταξύ 6ης Οκτωβρίου και 11ης Δεκεμβρίου 2019, όταν πέρασε από κάποιο ζώο στον πρώτο άνθρωπο μολύνοντάς τον.

Η μελέτη έδειξε ότι μεγάλο ποσοστό της γενετικής διαφοροποίησης του SARS-CoV-2 παρατηρείται στις περισσότερο πληγείσες χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι ο ιός διαδιδόταν ήδη εντατικά ανά τον κόσμο κατά τις πρώτες φάσεις της επιδημίας. Πάντως, οι επιστήμονες δεν είναι σε θέση να πουν αν αυτές οι μεταλλάξεις βοήθησαν τον ιό να γίνει πιο μεταδοτικός ή πιο φονικός. «Όλοι οι ιοί μεταλλάσσονται με φυσικό τρόπο. Οι μεταλλάξεις καθαυτές δεν είναι κακό πράγμα και δεν υπάρχει κάτι που να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο SARS-CoV-2 μεταλλάσσεται ταχύτερα ή βραδύτερα από το αναμενόμενο. Μέχρι στιγμής δεν μπορούμε να πούμε αν γίνεται περισσότερο ή λιγότερο θανατηφόρος ή μολυσματικός» σημείωσε ο καθηγητής Μπαλού.

Μελέτη Γάλλων επιστημόνων που δημοσιεύθηκε στις αρχές της εβδομάδας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένας 42χρονος άνδρας από την Αλγερία είχε προσβληθεί από SARS-CoV-2 στις 27 Δεκεμβρίου, σχεδόν έναν μήνα πριν από την επίσημη καταγραφή των πρώτων κρουσμάτων στη Γαλλία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι το περιστατικό δεν προκαλεί έκπληξη και κάλεσε τις χώρες να ερευνήσουν για παρόμοιες περιπτώσεις. Ο καθηγητής Μπαλού δηλώνει ότι οι 198 μικρές γενετικές αλλαγές ή μεταλλάξεις που εντοπίστηκαν στην έρευνα φαίνεται ότι συνέβησαν ανεξάρτητα περισσότερες από μία φορά. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποτελεί κλειδί στις προσπάθειες για την ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων.

Ελπίδες

«Μια μεγάλη δυσκολία στην αντιμετώπιση των ιών είναι ότι ένα εμβόλιο μπορεί να μην είναι πλέον αποτελεσματικό εφόσον ο ιός έχει μεταλλαχθεί» λέει ο καθηγητής του UCL. «Εάν επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας στα μέρη του ιού που είναι λιγότερο πιθανόν να μεταλλαχθούν, έχουμε καλύτερες προοπτικές να αναπτύξουμε φάρμακα που θα είναι μακροπρόθεσμα αποτελεσματικά» συμπληρώνει.

Ως προς αυτή την κατεύθυνση, η επιστημονική κοινότητα φαίνεται να κερδίζει έδαφος. Η μάχη με τον αόρατο εχθρό, ακόμη κι όταν χρησιμοποιούνται «αντισυμβατικά» όπλα, είναι δυνατόν να κερδηθεί. Τα αποτελέσματα πειραματικής θεραπείας ασθενών με Covid-19 στους οποίους χορηγήθηκε πλάσμα αίματος από ασθενείς που ανάρρωσαν είναι εξόχως ενθαρρυντικά. Πρόκειται για τη γνωστή «αντισυμβατική» θεραπεία που είχε χρησιμοποιηθεί με επιτυχία και σε ασθενείς του έμπολα στην επιδημία που είχε πλήξει τη δυτική Αφρική πριν από πέντε χρόνια.

Στο πλαίσιο της θεραπευτικής αυτής προσέγγισης χορηγήθηκε πλάσμα αίματος από αναρρώσαντες σε ογδόντα ασθενείς με κορωνοϊό που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία της Μάντοβα και της Παβία στη βόρεια Ιταλία. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ της RΑΙ, δεν καταγράφηκε κανένας θάνατος ασθενούς, ενώ πολλοί από αυτούς βρίσκονταν σε κρίσιμη κατάσταση πριν υποβληθούν στην εν λόγω θεραπεία.

Οι δωρητές πλάσματος είναι εθελοντές που έχουν αναρρώσει από τον κορωνοϊό. Το πλάσμα του αίματός τους μπορεί να συντηρηθεί στα νοσοκομεία για διάστημα έξι μηνών. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι πρέπει να πραγματοποιούνται συνεχώς αυστηροί έλεγχοι για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο οι δωρητές να πάσχουν από μολυσματικές ασθένειες τις οποίες μπορεί να μεταδώσουν στους ασθενείς, ενώ, παράλληλα, αν η θεραπεία υιοθετηθεί σε ευρεία κλίμακα, θα πρέπει να εξασφαλιστεί πολύ μεγάλος αριθμός δωρητών. Όπως τόνισαν οι επιστήμονες του Νοσοκομείου της Μάντοβα, το κόστος της θεραπείας αυτής είναι σχεδόν μηδενικό.

Δημοσίευση Στην Αυγή - 07 Μαΐου 2020